|
Obama ve İslamcılar: Yeni bir dönem mi?
Dr. Tarık Abdülcelil
Kahire
Batı'nın son geldiği nokta artık Hizbullah ve Hamas'ı dolaylı yoldan da olsa bir tanıma stratejisi...
Cumartesi, 30 Mayıs 2009
İslam ülkeleri ve Mısır önümüzdeki ayın başında Obama'nın Kahire'den yapacağı konuşayı merakla bekliyor. Sadece rejimler değil İslami hareketler de bir bekleyiş içerisinde.
Orta Doğu ülkeleri yönetimleri, Obama'nın yönetimleri destekler yönde bir konuşma yapmasını istiyor. İslami hareketler ise, ülke yönetimlerine daha fazla demokrasi ve özgürlük alanı açarak yönetimi diğer siyasi oluşumlarla paylaşma yönünde çağrıda bulunmasını temenni ediyor.
Amerikan yönetimi, oğul Bush zamanında 11 Eylül saldırıları sonrasında İslami hareketleri bitirmeye yönelik çok katı tedbirler aldı. Özellikle de Filistin'de Hamas ve Lübnan'da Hizbullah gibi örgütlerin Batı ülkelerindeki faaliyet alanları oldukça kısıtlandı. Ayrıca terör örgütleri listesine alındı. Oğul Bush, İslami örgütlere karşı sadece kuvvet kullandı, diyalog yolunu denemeye hiç denemedi.
Amerika'nın bu tutumu, İslami cemaatlerin artık Ortadoğu'da Amerikan çıkarlarına hizmet etmek istemediğnin bir göstergesiydi. Bu cemaatler, Amerika özellikle de İsrail'in yayılımcı Siyonizm projesine destek veren politikalarına hizmet eden birer sadık örgüt olmaktan oldukça uzaklaşmıştı.
Batı ülkelerinin son dönemde Hamas ve Hizbullah ile diyaloğa girmek istemeleri, Amerikan yeni yönetimi ve AB ülkelerinin, Bush dönemindeki tutumu değiştireceği yönünde işaretler içeriyor. Amerikan yönetimi, Bush döneminde olduğu gibi Obama döneminde de İslami Cemaatlerle olan ilişkilerinde ortak bir siyasi tutum belirlemeyi tercih edecektir.
Anlaşıldığı kadarıyla Amerikan yönetimi, normal İslami cemaatlerle yakınlaşarak Batı'ya karşı açıktan savaş ilan etmiş olan El Kaide ve El Kaide ile aynı metotları takip eden cihat örgütlerini birbirinden ayırmak istiyor. Bu yeni strateji, cihat hareketlerini yalnız bırakarak, cepheyi daralmayı hedefliyor.
Hizbullah ve Hamas konusundaki Amerika'nın tutumunda henüz bir değişikliğin gözlenmediğini belirtmek gerekir. AB ülkelerinin tutumundaki bir takım değişiklik belirtileri ise, direniş hareketlerinin askeri değil sadece siyasi alana katılımlarını desteklemeye yönelik.
Son gelinen noktada Batı, El Kaide gibi İslami cemaatleri kendi çıkarlarına zarar verenler ve vermeyenler olarak iki farklı şekilde gruplandırıyor. Normal şartlarda silah kullanmayan ancak savunma durumunda direniş amaçlı silah bulunduran Hamas ve Hizbullah'ı da ılımlı cemaatler olarak nitelendirmeyi hedefliyor.
Avrupa ülkeleri ve Amerika, İslami cemeatlerin ideolojilerini dikkate alarak yeni politiklar belirlemeye mecbur. Çünkü Hizbullah'ı 2006 yılında bitirmeyi amaçladı başaramadı. 2008 yılı sonunda Gazze savaşında Hamas karşısında da çaresiz kaldı. Bu iki kanlı girişim, Hizbullah ve Hamas'ın Ortadoğu halkları nezdinde daha güçlenmesine, hatta bölge ülkeleri arasındaki ilişkilerde bile son derece etkili bir hale gelmesine sebep oldu.
İstihbarat örgütleri ve ilan edilmeyen ikili diyaloglar yoluyla bu iki silahlı İslami hareketi daha yakından tanımaya çalışıyorlar. Buradaki amaç, bu örtülerin sistemle bütünleşmesini sağlayarak bölgede daha büyük değişikliklerin yaşanmasını engellemek.
Hamas ve Hizbullah gibi hareketleri ılımlı gruplar arasında değerlendirmek zorunda kalan siyasi arenadaki etkili aktörlerin, diyalog ve yeni stratejilerle bu iki silahlı cemaati kazanmaktan başka çaresi kalmamıştır. 'Hepsi senin olmayanın tamamı terkedilmez' kaidesi de bunu gerektirir zaten.
Hizbullah ve Hamas için öngörülen yeni politika kısaca, 'Ülke rejimleri değiştirmelerine müsaade etmeden, kendilerine makul bir siyasi ortamın hazırlanmasına zemin oluşturmak.' olarak tanımlanabilir.
Bir zamanlar buna daha tahmmülleri yoktu. Siyasetel yıllarca başarılamayan, güç ve direnişle gerçekleştirdi.
|
