Fıkıhtaki her cevap Ebu Hanife’nin ve diğerlerine nispet olunanlar da mecaz mıdır?
Cevap:
el-Hâvî el-Kudsi’nin sonunda şöyle denir:
“Bir kimse, Ebu Hanife’nin öğrencilerinden birinin görüşünü benimserse, Ebu Hanife’nin bizzat kendi görüşünü benimsemiş olduğunu bilmelidir.
Çünkü Ebu Yusuf, İmam Muhammed, Züfer ve Hasan gibi büyük öğrencilerinin hepsinin şöyle dedikleri nakledilmiştir:
‘Bir mesele hakkında ortaya attığımız her görüşü mutlaka Ebu Hanife’den rivayet etmişizdir.’ Ayrıca sözü geçen bu alimler, bu dair ağır yeminler de etmişlerdir.
Dolayısıyla fıkıhta oluşan her cevap ve görüş mutlak surette, ne olursa olsun, İmam Ebu Hanife’ye aittir. Onun dışındakilere nispet edilenler ise sadece mecaz yolludur.
El-Bahr’da geçen ‘vazgeçilen görüş, artık imamın görüşü değildir’ şeklindeki ifadeye cevap olarak şunu söylemek mümkündür:
İmam Ebu Hanife’nin, öğrencilerine, kendi görüşleri içerisinde uygun gördükleri, delilli görüşleri benimseyebilecekleri yönünde emir vermiştir. Buna göre onların tercih ettikleri görüşler, İmam Ebu Hanife’nin –kendi koymuş olduğu prensiplere uygun düştüğü için- bizzat kendi görüşü olmaktadır. Dolayısıyla, her yönüyle terkedilmiş, vazgeçilmiş bir görüş değildir; onun mezhebine uygun bir kanaat sayılır.
Bunun benzeri bir bilgi, Allame Pîrî’nin, İbnu’ş-Şihne’nin Hidaye Şerhinden naklettiği İmam Ebu Hanife’ye ait şu sözdür:
“Eğer hadis sahih ise, o benim mezhebimdir”.
İbn Abdilberr, bu sözü İmam Ebu Hanife’den naklettiği gibi diğer imamlardan da nakleder.
Aynı şekilde İmam Şaranî de dört mezhep imamından bu sözü rivayet etmektedir”
Seyda Muhammed Emin Er K.s - Fetvalar
_________________ Ehl-i Bidat-ı Red ve Tahkir Ediyoruz |
|